روش نصب سپتیک تانک پلی اتیلن

نصب سپتیک تانک بخش مهمی از سیستم‌های فاضلابی است که در انواع گوناگون تولید می‌شود. چگونگی راه‌اندازی آن به محل انجام پروژه بستگی دارد. شرکت سازنده سپتیک تانک از محل اجرای پروژه بازدید نموده و نقشه اجرایی را تهیه و به مدیران پروژه ارائه می نماید. پس از طرح نقشه، نوبت به مرحله اجرا می رسد که با عملیات خاکبرداری آغاز می‌شود.

نکات مهم در زمینه نصب سپتیک تانک

هنگام نصب و راه اندازی و نصب سپتیک تانک پلی اتیلن چند نکته مهم باید مورد توجه کارفرما و مجری قرار گیرد :

• جایگاه نصب سپتیک تانک باید به گونه‌ای باشد که حداقل ۳۰ متر از چاه های آب و ۱۰ متر با ساختمان‌ها فاصله داشته باشد.
• سطح قرارگیری تانک پلی اتیلن نباید شیب داشته باشد. بنابراین زیرسازی و رگلاژ محل نصب با هدف به صفر رساندن شیب زمین ضروری است.
• سپتیک پلی اتیلنی از لحاظ عمقی باید به نحوی نصب گردد. خروجی فاضلاب به صورت ثقلی به داخل مخزن GRP راه پیدا کند.
• اگر مکان نصب مخزن سپتیک محل رفت و آمد ماشین آلات سنگین باشد، بهتر است از فنس جداسازی استفاده شود.

روش یافتن محل مناسب برای سپتیک تانک

به منظور دستیابی به بهترین نقطه برای نصب تانک پلی اتیلن فاضلاب باید توجه داشت که مخزن به دور از رودخانه ها و آبگیرها قرار گیرد. سطح کاملا هموار و بدون شیب باشد. علاوه بر آن تانک به گونه‌ای قرار گیرد که در جهت مخالف باد باشد. محل احداث انباره به شکل مستطیلی حفر می‌شود که طول این مستطیل به طور معمول ۲ تا ۴ برابر عرض آن است. عمق مناسب و موثر باید به ۱.۲ متر برسد. این عمق در برگیرنده کف تانک تا فاصله آزاد فاضلاب می باشد. فاصله سقف انباره تا سطح فاضلاب در کمترین حالت باید به ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر برسد.

برای آن که فاضلاب وارد شده به مخزن پلی اتیلن شفاف تر گردد. سپتیک تانک فایبرگلاس را با بیش از یک مخزن یعنی به همراه دو یا سه مخزن طراحی می کنند. معمولا مخزن اول حجمی معادل دو برابر مخزن های دیگر دارد. وجود چند مخزن در سپتیک تانک پلی اتیلن سبب خواهد شد از طولانی شدن فرآیند تخلیه لجن و نوسان‌های سطحی فاضلاب جلوگیری به عمل آید. ضریب تبدیل آب مصرفی به فاضلاب به طور معمول معادل ۸۰ درصد می باشد. 

چگونگی نصب تانک پلی اتیلن فاضلاب

برای راه اندازی و نصب سپتیک تانک دو روش نصب دفنی و زمینی وجود دارد. به دلیل اتصال لوله ورودی فاضلاب به سپتیک تانک در زیر زمین، مجریان نصب مخازن باید تانک‌ها را به صورت دفنی نصب کنند. 

نصب دفنی سپتیک تانک پلی اتیلن

انواع سپتیک تانک که به صورت دفنی نصب می شود. باید بتواند بار خاک انباشته شده و دیگر بارهای احتمالی را تحمل کند. در صورتی که تحمل این بارها را نداشته باشد، تغییر شکل های غیرعادی و شکستگی روی خواهد داد. با شکسته شدن مخزن، محتویات درون آن به بیرون نشت پیدا می کند. بنابراین سازندگان سپتیک تانک همواره باید محصولاتی را طراحی و تولید نمایند. مقاومت کافی در برابر خاک های اطراف و دیگر سرباره‌ها داشته باشد و با اطمینان کامل نسبت به نصب و دفن کردن آن اقدام کنند.

مراحل نصب تانک‌های پلی اتیلنی

مراحل نصب و جایگذاری مخزن پلی اتیلن به شرح زیر می باشد:

• ابتدا باید در زمین خاکبرداری شود. حفره ای شکل گیرد که طول آن یک متر بیشتر از طول مخزن و عرض آن نیم بیشتر از عرض آن باشد. عمق در نظر گرفته شده نیز حداقل معادل ارتفاع سپتیک تانک به علاوه عمق لوله ورودی است.
• در گام بعدی لایه‌ای بتن در محلی که خاک آن مقاومت کافی دارد، اجرا می شود. اغلب این بتن عیار ۱۵۰ کیلوگرم بر متر مکعب دارد و باید کاملا تراز باشد. 
• سپتیک تانک به وسیله جرثقیل و با استفاده از قلاب هایی که مخصوص جا به جایی آن هستند، درون گود قرار می گیرد.
• در مرحله بعدی زمان نصب و اتصال لوله های بیوگاز فرا می رسد. 
• خاک انباشته شده حاصل از گودبرداری الک می شود. تمامی سنگدانه های بزرگ تر از ۲.۵ سانتی متر از آن جدا شود.
• خاک الک شده و بدون سنگدانه اطراف تانک پلی اتیلن یعنی در فضای میان دیواره گود و تانک پاشیده شده به صورتی که بر روی خود مخزن نریزد. 

دستورالعمل های یاد شده براساس پیشرفته ترین استانداردهای روز دنیا گردآوری شده اند که مهم ترین نکات آن عبارت اند از:

i) چگونگی گودبرداری محل نصب تانک

آماده‌سازی چاله یکی از مراحل حائز اهمیت نصب سپتیک تانک است. پیش از جای گذاری در محل مناسب باید اصول و فنون آن رعایت گردد. به عنوان مثال :

۱- بهتر است دیواره های گود مقداری شیب داشته باشند تا خطر ریزش خاک درون گود وجود نداشته باشد.

۲- ابعاد چاله حدود یک متر بزرگ تر از ابعاد مخزن باشد.

۳- در صورتی که خاک استحکام کافی ندارد نیاز به بتن ریزی در کف است که ارتفاع بتن ریزی باید ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر باشد.

۴- اگر خاک استحکام لازم و کافی را داشته باشد باید با تراکم ۹۵ درصد متراکم شود. در غیر این صورت استفاده از بتن ضرورت دارد.

۵- کف گود باید بدون شیب باشد (شیب صفر).

۶- نباید درون گود سنگ های بزرگ و دیگر اجسام سخت وجود داشته باشد.

ii ) نحوه جا به جایی سپتیک تانک 

نحوه بارگیری و جا به جایی مخزن و لوله و اتصالات پلی اتیلن از ابتدا تا انتها، جهت جلوگیری از هر گونه صدمه اهمیت بسیار زیادی دارد و باید با دقت و رعایت اصول حمل و نقل شده و به مشتریان تحویل داده شود. 

برخی از نکات جا به جایی مخازن پلی اتیلن به گونه زیر است:

۱- بر روی سپتیک تانک پلی اتیلن کمربندی تعبیه شده که هنگام بلند کردن تانک از روی جرثقیل یا وسیله نقلیه باید از آن استفاده شود. 

۲- هنگام بلند کردن و جا به جایی تانک باید تعادل آن حفظ گردد تا دچار آسیب نشود.

۳- با توجه به این که برخی از سپتیک تانک ها دارای پایه هستند، جای گذاری آن ها درون زمین باید به آرامی و با دقت انجام گیرد.

iii) لوله و اتصالات پلی اتیلن تانک

در زمان نصب لوله ها و اتصالات به یکدیگر باید چند نکته مهم رعایت گردد:

۱- به منظور آسان تر شدن عملیات خام ریزی و فشرده سازی خاک می توان انشعاب ها را به طور مرحله به مرحله به یکدیگر وصل نمود و این مراحل درون گود انجام می پذیرد. در این مرحله مجریان باید توجه داشته باشند که از محل اتصالات لوله ها و بست ها، خاک به سپتیک راه پیدا نکند. 

۲- بر روی لوله ها، اتصالات و انشعابات نباید حجم زیادی از خاک به یکباره ریخته شود و یا برای حفاظت از آن نباید از بلوک های آجری و بتنی استفاده شود. این بخش ها باید به گونه ای نصب شوند که هیچ فشاری به آن ها وارد نشود.

iv) نحوه پر کردن فضاهای خالی اطراف تانک

کناره های مخزن پلی اتیلن باید پر شود که لازمه آن آگاهی نسبت به روش درست آن است:

1. اطراف تانک باید حداقل فضایی معادل ۰.۵ متر وجود داشته باشد تا خاک در این فضا فشرده سازی شود. 
2. مصالح مورد نیاز برای پر کردن اطراف و بخش زیرین سپتیک تانک شامل خرده سنگ، شن نخودی و شن و ماسه درشت، می شود.
3. مصالحی که هرگز نباید از آن ها استفاده کرد. شامل خرده سنگ با لبه تیز، نخاله ساختمانی و آسفالت کنده شده از زمین، می‌شود. 
4. میزان مصالح استفاده شده در اطراف تانک پلی اتیلن نباید از ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر بیشتر باشد.
5. مصالح مجاز برای فشرده‌سازی فضای اطراف و زیرین مخزن با لایه های ۳۰ سانتی متری و با تراکم ۹۵ درصدی، فشرده می‌شوند. هنگام پر کردن این بخش ها نباید فضایی خالی بماند.
6. در طی فرآیند پرکردن اطراف و زیر سپتیک تانک مصالح نباید به طور مستقیم با تانک تماس پیدا کنند. 
7. فرآیند پر کردن گودی تا ۳۰ سانتی متر بالاتر از تاج مخزن ادامه پیدا می کند.
8. خاک معمولی جهت پر کردن عمق باقی مانده از محل دفن نیز کاربرد دارد.
9. ماشین آلات سنگین مانند کمپرسی، لودر و سایر ماشین آلات مشابه نباید بر روی محل مدفون سازی سپتیک تانک حرکت کنند.
10. در صورتی که مجریان طرح مجبور باشند سپتیک تانک پلی اتیلنی را در محل های دارای ترافیک سنگین نصب کنند. لازم است با دریافت مشاوره از مهندسان و افراد باتجربه بتن مسلح اجرا شود. یا ارتفاع خاک متراکم بر روی تانک افزایش یابد.
11. بهتر است نصب تانک پلی اتیلن در محیط هایی با بار ترافیکی کم یا بدون ترافیک نصب و راه اندازی گردد.
12. به منظور محافظت از دریچه‌های منهول و نصب سپتیک تانک از بتن و آجر استفاده می‌شود. در صورتی که بار زیادی بر روی مخزن اعمال نشود. می‌توان همان مصالح مجاز را برای پر کردن اطراف تانک به کار گرفت و شرایط ایمن در حاشیه منهول ها ایجاد نمود.

v) شرایط نصب تانک در نواحی دارای آب های زیرزمینی

اگر منطقه نصب مخزن پلی اتیلنی به سفره های آب زیرزمینی نزدیک باشد، باید اصول مهم رعایت گردد:

1. در صورت وجود آب در گودی محل نصب، باید به سرعت آب تخلیه گردد.
2. عملیات زیر‌سازی و کف سازی باید با استحکام بالاتری انجام پذیرد تا از نشست خاک پس از جای گذاری تانک، جلوگیری به عمل آید.
3. برای ممانعت از ورود آن به گودی محل نصب، مجریان می توانند حائل هایی قرار دهند.
4. برای آن که تانک از نقطه قراردهی بلند نشود. می توان از وزنه هایی که دارای تسمه های مخصوص هستند، استفاده نمود.
5. باید توجه داشت که عمق آب در سفره های زیرزمینی نباید از ۲ متر فراتر رود.

نصب سطحی مخزن روی زمین

اگر تصمیم به نصب مخزن پلی اتیلن بر روی سطح زمین گرفته شود:

1. محل نصب و راه اندازی باید همانند روش دفنی آماده سازی شود.
2. در شرایطی که نیاز به استفاده از مصالح باشد. باید از همان مصالح مجاز عنوان شده به کار گرفت و تمامی اصول و ضوابط مذکور رعایت گردد.
3. تمامی نکات جا به جایی و حمل و نقل به همان میزان که بیان شد، رعایت گردد. 
4. تسمه هایی که جهت حفظ تعادل به کار می روند و با سطح مخزن تماس دارند. باید از موادی ساخته شده باشد که به سطح رویی مخزن آسیبی وارد نکند. 
5. اگر از سپتیک تانک سطحی در مناطق آفتابی و گرمسیری استفاده می شود، باید یک سایبان مناسب بر روی آن قرار گیرد.

نصب هوایی مخزن سپتیک

در صورتی که مجریان تصمیم به نصب سپتیک تانک هوایی داشته باشند، باید زیرساخت بتنی یا فولادی داشته باشد و بتواند وزن مخزن و تمامی بارهای وارد بر آن را تحمل کند.