منهول یا به اصطلاح آدم‌رو سازه‌ای عمودی و آب‌بند است که در مسیرهای فاضلاب و زهکشی ثقلی مورد استفاده قرار می گیرد.
اهداف کاربری منهول فاضلابی پرو تانک
- دسترسی افراد و تجهیزات به تاسیسات زیرزمینی
- هوادهی و تهویه شبکه‌های زیرزمینی
- اتصالدهی در خطوط لوله فاضلابی
- تغییر جهت، تغییر ارتفاع و یا تغییر در شیب خطوط لوله کاروگیت فاضلابی
- جهت تغییر قطر لوله‌های فاضلاب
استفاده از منهول‌های متداول آجری و بتنی (سنتی) همواره معضلاتی را به همراه داشته است. به همین دلیل منهول‌های پلی اتیلنی که به صورت قالب‌گیری تولید می‌گردند جایگزین آن‌ها شدند. قطر تیپرها از ۶۰ سانتی متر شروع شده و تا ۱ متر هم افزایش می‌یابند. این منهول‌ها به روش قالب‌گیری چرخشی (Rotary Molding) تولید می‌شوند.
دلایلی که استفاده از منهول‌های پلی اتیلنی در سال‌های گذشته رواج داشته است عبارتند از:
- هزینه نصب و اجرای کمتر
- راحتی و سرعت بسیار بالای نصب و اجرا
- سازگار با سیستم‌های مختلف فاضلابی و زهکشی
- طول عمر بالا بخصوص در مناطق مرطوب (حداقل ۵۰ سال)
- مقاومت بسیار بالا در برابر مواد اسیدی و بازی موجود در فاضلاب‌ها
- پایین‌بودن هزینه‌های تعمیرات و نگهداری
- آب‌بندی کامل شبکه و جلوگیری از نفوذ آب‌های زیرسطحی به سیستم فاضلاب
- عدم نشت مواد فاضلابی به سفره‌های زیرزمینی
- مقاوم در برابر زلزله و سیل
کاربردهای منهول پلی اتیلنی
- تجمیع و توزیع فاضلاب در سپتیک تانک و سپتیک تانک پلی اتیلنی
- استفاده در تاسیسات برق
- دسترسی به فیبرهای نوری و کابل‌های مخابرات
- تاسیسات زیرزمینی شامل شبکه آبرسان و…
- ایستگاه‌های پمپاژ فاضلاب
- چاه‌ها
- محفظه سیفون
استفاده از پلی اتیلن گرید ۳۸۴۰ در ساخت منهول‌ها
در تولید منهول‌ها از پلی اتیلن گرید ۳۸۴۰ که پلیمری با خواص فوق العاده است استفاده می‌شود. در جدول ذیل مشخصات پلی اتیلن تولید شده در پالایشگاه‌های داخلی آمده است. شاخص MFR یا شاخص جریان مذاب برابر با ۴ و چگالی این نوع پلی اتیلن برابر با ۰.۹۳۸ است.
| Value | Unit | Property |
| ۰.۹۳۶-۹.۴۰ | (gr/cm۳) | Density |
| ۰.۳۶-۰.۴۵ | (gr/10min) (2.16Kg,190⁰C) | MFR |
| ۲≥ | (KPa) | Sn |
| ۱۰≥ | (min) | OIT |
پلی اتیلن قابل بازیافت بوده و زنجیره پلیمری آن بسیار فشرده است، که باعث افزایش چگالی آن می‌شود. در نتیجه مقاومت مکانیکی آن افزایش یافته و فشردگی زنجیره‌های پلیمری سبب مقاومت بالای آن در برابر مواد شیمیایی می‌شود.
این ماده به صورت اولیه بی‌رنگ و غیرشفاف است و در صورت لزوم می‌توان به آن رنگدانه افزود. سطوح داخلی و خارجی آن باید صاف، تمیز و عاری از هر گونه نقصی باشد. می‌توان از هر رنگ دلخواهی برای رنگ آمیزی منهول استفاده کرد. ولی رنگ باید در سراسر سطح آن یکنواخت باشد. مواد پلی اتیلن ۳۸۴۰ تولیدی در پالایشگاه‌های داخلی دارای مواد افزودنی پایدارکننده حرارتی، نوری و رنگ است.
نصب منهول پلی اتیلنی مطابق با محل نصب
بر اساس استاندارد ملی ۱۴۳۸۷ که خود مطابق با استاندارد ASTM 1759 تهیه شده است، منهول پلی‌اتیلن می‌بایست تحمل فشارهای ناشی از بارهای افقی (شعاعی) خاک اطراف و نیز وزن ناشی از بارهای عمودی (محوری) خاک و بارهای وارده بر آن را داشته باشد. بر این اساس پرکننده اطراف آن (Backfill) بایستی تهیه و اجرا گردد که به همراه سازه پلی‌اتیلنی این بارهای وارده را تحمل نموده، بدون اینکه در طول سال‌های بهره‌برداری پایداری خود را از دست بدهد.
اتصال لوله‌های تکجداره و دوجداره به منهول
برای اتصالدهی لوله‌های تکجداره و یا لوله‌های دوجداره به منهول پلی‌اتیلن کافی است پس از تنظیم ارتفاع لوله و فاصله آن از کف، محل دقیق اتصال لوله را پیدا کنیم. سپس بر روی دیواره آن با گردبر و یا اره یک سوراخ با قطر ۱ سانتیمتر بیشتر ایجاد کنیم و پس از جا زدن واشر آب‌بندی لوله تکجداره و یا کوپلر لوله دوجداره را به آن متصل کنیم.
تفاوت منهول‌های پلی اتیلنی با نوع سنتی
| منهول‌های سنتی مانند آجری | منهول‌های پلی اتیلنی |
| زمان پیاده سازی زیاد | زمان پیاده سازی سریع |
| آسیب پذیر بر اثر حمل و نقل | عدم مشکلات ناشی از حمل و نقل |
| هزینه های بالای حمل و نقل | هزینه های حمل و نقل کم تر |
| آسیب پذیری در برابر مواد شیمیایی | عدم آسیب پذیری در برابر مواد شیمیایی |
| نفوذ آب به داخل منهول | مقاومت بسیار بالا در برابر نفوذ آب به داخل منهول |
| متوسط عمر پایین | متوسط عمر حداقل ۵۰ سال |